İmtihanlarda en kolay soruların dikkat eksikliğinden ötürü yanlış cevaplanması, ani öfke patlamaları, unutkanlık, gerginlik, vazifeleri tamamlamada zahmet çekme, çabuk sıkılma, bir hareketi yapmak için ebeveynlerin birkaç sefer ihtarda bulunmak zorunda kalmaları… Günümüzde pek çok anne babanın muzdarip olduğu bu problemler Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu’nun (DEHB) belirtileri olabiliyor. Acıbadem Bakırköy Hastanesi Uzman Psikolog Melis Doğan, son yıllarda giderek yaygınlaşan DEHB’nin tedavi edilmediğinde, akademik ve toplumsal maharetlerin gelişimini olumsuz etkilediğini, ömür kalitesini düşürdüğünü belirterek “Ancak, yanlışsız teşhis ve tedavi ile birçok insan DEHB ile başa çıkabilir ve başarılı bir hayat sürdürebilir. Anne babaların kimi kusurlu yaklaşımları da çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite bozukluğu üzere davranışsal problemleri artırabiliyor” diyor. Uzman Psikolog Melis Doğan çocuklarda dikkat eksikliğini artıran 6 yanılgılı ebeveyn yaklaşımını anlattı, dikkat eksikliğine karşı 7 tesirli teklifte bulundu.
Pozitif yaklaşın
Çocuğunuzda hoşunuza gitmeyen, sıkıntılı davranışlara odaklanmak yerine olumlu davranışlarına odaklanın. Gerçek bulmadığınız davranışlarını uzun uzun eleştirmeyin. Çocuğunuz güzel davrandığınızda yahut bir muvaffakiyet elde ettiğinde, bir işin üstesinden geldiğinde övgüde bulunup, bir çizelgeye yıldız koyabilir, her hafta yıldızları toplayarak ona uygun mütevazı bir ödül verebilirsiniz. Olumsuz davranışlarında da eksi koyup buna nazaran yaptırım uygulayabilirsiniz.
Rutin uygulamalarınız olsun
Uzman Psikolog Melis Doğan “DEHB’li çocuklar için, rutin tertip hayli değerlidir. Bu, çocuğun günlük hayatını planlamayı ve organize etmeyi kolaylaştırır. Bu nedenle, meskende bir rutin oluşturmak ve çocuğun günlük planını belirlemek önemlidir” diyor.
Sınır belirleyin
Sınır belirlemek çocuğun davranışlarını denetim etmesine yardımcı olurken, problemle gayrete karşı yarar sağlayabiliyor. Lakin, bu hudut belirlemeleri sert değil, esnek biçimde uygulayın.
İyi bir irtibat kurun
DEHB’li bir çocukla uygun bir irtibat kurmak, ebeveynlerin çocuklarının davranışlarını daha düzgün anlamalarına yardımcı olabilir. Çocuğunuzla açık ve anlaşılır bir biçimde konuşun, onların hislerini anlamaya çalışın ve hislerini paylaşın.
Güçlü istikametlerine odaklanın
Çocuğunuzun güçlü tarafları, onların özsaygılarını artırır ve DEHB üzere davranışsal sorunları azaltabilir. Bu nedenle kesinlikle çocuğunuzun güçlü istikametlerini keşfedin ve bu taraflarını geliştirmelerine yardımcı olun.
Düzenli spor ve uyku nizamı sağlayın
Düzenli spor DEHB bozukluğu olan çocukların gerilim düzeylerini azaltabilir ve problemleriyle çaba etmelerine yardımcı olabilir. Sağlıklı bir uyku tertibi de çocukların dikkatlerini toplamalarına ve daha düzgün davranışlar sergilemelerine yardımcı olacaktır.
Farkında olun
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu hakkında bilgi edinmek, çocuğunuzun davranışlarını daha âlâ anlamanızı sağlayacağından uzmanlar tarafından hazırlanan kitaplar, makaleler yahut seminerlerden yararlanabilirsiniz. Ayrıyeten DEHB’li bir çocukla başa çıkmak şiddetli bir durum olduğundan takviye alabileceğiniz kümeler yahut uzmanlarla irtibata geçmek yararlı olabilir. Bu dayanakların hem ebeveynlerin hem de çocuğun hayatını kolaylaştırabileceğini belirten Uzman Psikolog Melis Doğan “DEHB tedavisinin çoklukla bir kombinasyon halinde ilaç tedavisi ve davranış terapisi olarak uygulanır. Davranış terapisi; sorun çözme, vakit idaresi, ödül sistemleri, toplumsal maharetler ve duygusal düzenleme üzere hususlarda bireylere yardımcı olur. İlaç tedavisi de semptomları azaltabilir ve tedaviye katkıda bulunabilir” diyor.
xxxxxxxxxxx Kutu xxxxxxxxxxxxx
DEHB’yi artıran 6 yanılgılı ebeveyn yaklaşımı!
Uzman Psikolog Melis Doğan anne babaların birtakım yanılgılarının, çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite bozukluğu üzere kimi davranışsal problemleri artırabildiğini belirterek, 6 yanılgılı ebeveyn yaklaşımını şöyle sıralıyor;
- Yetersiz disiplin: Disiplin çocuğun sistemli ve yapan davranışlar sergilemesine yardımcı olur. Yetersiz disiplin ise çocuğun davranış denetimi ve nizamlı bir hayatı takip etmesinde sıkıntılara yol açabilir.
- İletişim eksikliği: İletişim eksikliği, çocukların muhtaçlıklarının ve hislerinin anlaşılmamasına neden olabilir. Bu da çocuğun DEHB belirtilerinin artmasına neden olabilir.
- İlgi eksikliği: İlgi eksikliği, çocukların kendilerini yalnız hissetmelerine neden olabilir. Bu da çocukların davranış sorunları geliştirmesine ve DEHB üzere sıkıntılar yaşamasına yol açabilir.
- Kural koymamak: Çocuklar için kurallar, hudutlar ve rutinler hayli kıymetlidir. Kurallara uymama, çocukların sistemsiz davranışlar sergilemesine ve DEHB belirtilerinin artmasına neden olabilir.
- Bilinçsiz yaklaşım: Bazı ebeveynler, çocuklarına nasıl hakikat davranacakları ve sıkıntılarını nasıl çözecekleri konusunda kâfi bilgi sahibi olmayabilirler. Bu da çocukların DEHB üzere davranışsal sorunlar yaşamasına neden olabilir.
- Çatışma ve gerilime yol açan mesken ortamı: Gerek anne babanın birbiriyle gerekse çocuklarıyla sık sık çatışması ve gerilimli bir konut ortamı, çocukların gerilim düzeylerini artırabilir ve DEHB üzere davranışsal sorunlara yol açabilir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı